İşsizlik son açıklanan Kasım 2016 verisine göre; 3 milyon 715 bine çıkarken, işsizlik maaşı alanların sayısı ilk kez ocakta geçen yıla göre yüzde 35 artarak 507 bine ulaştı. Bu rakam işsizliğin arttığının işareti ancak aynı zamanda işsizlik maaşı alma şartını yerine getirenlerin arttığını da gösteriyor.
İŞKUR’un verilerine göre; işsizlik maaşı alanların sayısı Türkiye’de ilk defa aylık bazda 500 bin sınırını aştı. Ocak ayında İşsizlik Fonu’ndan 507 bin 357 kişiye işsizlik maaşı ödendi. İşsizlik maaşından yararlananların sayısı geçen yılın başından beri artış eğiliminde idi. Ocak ayında işsizlik maaşı alanların sayısı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 35 gibi yüksek bir oranda artış kaydetti.
İşsizlik maaşı alanların sayısında yaşanan bu yüksek artışın bir iyi bir de kötü yanı var. Kötü yanı, işsiz sayısının artıyor olması. İyi yanı ise işsizler arasından artık daha fazla kişinin işsizlik maaşı alabiliyor olması.
2008’deki küresel krizin Türkiye’ye yansıdığı 2009 yılında işsizlik oranı şubat ayında yüzde 16.1’e ulaştı. 3 milyon 802 bin kişi işsiz kaldı. İşsiz sayısının 3 milyon 776 bin olduğu mart ayında işsizlik oranı yüzde 15.8; işsiz sayısının 3 milyon 618 bin olduğu nisan ayındaki işsizlik oranı da yüzde 14.9 olarak kayıtlara geçti.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı son verilere göre; kasım ayı itibarıyla Türkiye’de işsizlik oranı yüzde 12.1’e ulaştı. İşsiz sayısı ise 3 milyon 715 bin kişi oldu. İşsizlerin sayısı, 2009 yılında rekor kırılan aylardaki seviyelerin altında kaldı.
SON İŞSİZLİK VERİSİNİN YÜZDE 13.6’SI KADAR
Buna karşılık, 2009 yılında işsizlik fonundan yararlananların sayısı şubat ayında 281 bin 882, mart ayında 311 bin 513, nisan ayında ise 317 bin 766 kişi olarak kaydedildi. Kriz döneminde en yüksek seviyeye nisan ayında ulaşıldı.
İşsizlik Fonu’ndan yararlananların sayısının 2009’daki en yüksek seviyeye göre bu yıl ocak ayında yüzde 60 oranında artarak 507 bin 357 kişiye ulaşması, işçilerin biraz daha fazla işsizlik maaşına ulaşabildikleri anlamına geliyor.
İşini kaybedenler, kaybettikleri tarihten yaklaşık iki ay sonra işsizlik maaşına kavuşabiliyorlar. 2009 şubat ayında işsiz kalanlar nisan ayından itibaren aylık almaya başladılar. Bundan dolayı işsiz sayısı ve işsizlik oranı 2009’un şubat ayında zirve yaparken, işsizlik maaşı alanların en yüksek olduğu ay nisan olarak gerçekleşti. Buna göre 2009 yılı için karşılaştırma yapılacak olursa, şubat ayındaki işsizlerin sadece yüzde 8.3’ü işsizlik maaşı alabildi. Buna karşılık, 2016 eylül ayında işsiz sayısının 3 milyon 523 bin kişi olduğu dikkate alınırsa, kasım ayında bunların yüzde 14.4’ünün işsizlik maaşı alabildiği görülüyor. 507 bine ulaşan işsizlik maaşı alanlar ise kasım itibarıyla toplam işsizin yüzde 13.6’sına karşılık geliyor.
HANGİ ŞARTLARDA İŞSİZLİK MAAŞI ALINABİLİR?
-İş akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün prim ödeyerek sürekli çalışmak,
-Son üç yıl içinde 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemek.
-İş akdinin feshedildiği tarihten itibaren 30 gün içinde başvurmak.
-Hizmet akdinin işveren tarafından sona erdirilmesi.
-Hizmet akdinin işçi tarafından “haklı” bir nedene dayalı olarak feshedilmesi.
-İşyerinin el değiştirmesi veya başkasına geçmesi, kapanması veya kapatılması, işin veya işyerinin niteliğinin değişmesi nedenleriyle işten çıkarılmış olmak.
PRİM GÜNÜNE GÖRE MAAŞ 10 AYA KADAR
İşsizlik maaşı alınabilecek süre son 3 yıldaki prim gün sayısına göre belirleniyor. Hizmet akdi feshinden önceki son 3 yıl içinde 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 6 ay, 900 gün sigortalı olarak çalışan işsizlere 8 ay, bin 80 gün sigortalı olarak çalışan işsizlere 10 ay süre ile işsizlik ödeneği veriliyor.
İŞSİZLİK MAAŞI ALANLAR (BİN KİŞİ)
Şubat 2009 281
Mart 2009 311
Nisan 2009 317
Aralık 2014 288
Ocak 2015 375
Mart 2015 400
Ocak 2017 507
Ahmet KIVANÇ