Türkiye’de kişi başı milli gelirin 25 bin dolara çıkartılması, ilk yerli uçağın üretilmesi gibi hedeflerin konulduğu 2023 yılına hızla yaklaşılırken, kamuoyunda şimdi de 2053 hedefleri öne çıkmaya başladı. Türkiye Cumhuriyeti’nin 100’üncü yılı 2023’ün ardından İstanbul’un fethinin 600’üncü yılı olan 2053 vizyonunda da hem milli, hem kalkınmaya dönük hedefler dikkat çekiyor. Bu kapsamda 2023’te dünya ekonomileri arasında ilk 10’a girilmesi hedeflenirken, 2053’te rekabet endeksinde Türkiye’nin ilk 5 ülke arasında yer alması hedefleniyor. İhracata 500 milyar dolara ulaşılması benimsenirken, 2053’te ihracat karlılığının önce yüzde 9’a sonra, yüzde 15’e çıkartılması planlanıyor. Dış ticaretin yüzde 10 fazla veren bir yapıya dönüştürülmesi, savunma ve uzay sanayisinde ilk 5 büyük ihracatçı ülke arasına girilmesi, enerji, su ve gıda güvenliğinin merkeze alınması, verimlilik endeksinde ilk 5 ülkeden biri olmak yine 2053 vizyonu arasında yer alıyor. Turizm karlılığının önce yüzde 10’a, sonra yüzde 20’ye çıkartılması hedefi de konulurken, 2023’de bu 46 milyon turist, 50 milyar dolar turizm geliri olarak belirlendi.
Öte yandan 2023’e son 6 yıl kala İstanbul’a üçüncü bir havalimanı yapımı, bölünmüş yolların artırılması, ilk milli muharebe tankı Altay’ın tasarımının tamamlanarak seri üretime hazır hale getirilmesi, ilk istihdamda işverenden SGK priminin üç yıl süreyle alınmaması, kadın girişimcilere pozitif ayrımcılık, savunma sanayisinin gelişiminde yurtiçi Ar-Ge projelerine önem verilmesi gerçekleşen hedefler arasında. Bununla birlikte organize sanayi bölgelerinde sayının artırılması, kentsel dönüşümün Marmara havzasından başlayarak Ege ve Doğu Anadolu bölgelerine yayılması, İstanbul’a üçüncü boğaz köprüsü kurulması, yaşlılara evde bakım hizmeti, aile hekimliğinin yaygınlaştırılması, ihtisas mahkemelerinin kurulması, İstanbul-İzmir otoyolunun en büyük ayağını oluşturan Osmangazi Köprüsü’nün yapımı ve vize muafiyetlerinin artırılması da 2023’ten önce gerçekleşti.
345 MİLYAR DOLAR DAHA
2023’e kadar gerçekleşmesi beklenen hedefler arasında ihracatın 500 milyar dolara çıkması da yer alıyor. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) 2017 Nisan verilerine göre, aylık ihracat 11,8 milyar dolar, son 12 aylık yüzde 4 artışla 145,7 milyar dolar. Bu da, önümüzdeki altı yılda 500 milyar dolara ulaşmak için ihracatın 354,3 milyar dolar daha artırılması gerçeğini ortaya koyuyor. Yine en az bir ulusal markanın uluslararası marka haline getirilmesi de planlar arasında. Bunun için Turquality kapsamında yerel markalar desteklenirken, uluslararası marka çıkartma noktasında çalışmalar halen sürüyor. Ekonominin temel taşlarından enflasyonun yüzde 5’e düşürülmesi, işsizliğin yüzde 5’e indirilmesi, kişi başı milli gelirin 25 bin dolara çıkartılması, en az 2 trilyon dolarlık ekonomik büyüklüğe ulaşılması da halen gerçekleşmesi beklenen hedefler arasında yerini alıyor. Ancak gerçekleşen oranlar, makro verilerde hedefi yakalamak için daha fazla çalışılması gerekliliğini ortaya koyuyor. Bu kapsamda, 2023 yılında enflasyonun yüzde 5’e indirilmesi hedeflenmesine karşın, bu yıl nisan ayında tüketici enflasyonu yıllık yüzde 11,87 olarak gerçekleşti. İşsizlik, yüzde 5’e çekilme hedefine karşın, bu yılın ilk iki ayında yüzde 13’e çıktı. Böylelikle işsiz sayısı 3 milyon 985 bine ulaştı. Yine, Cumhuriyet’in 100’üncü kuruluş yıl dönümünde kişi başı milli gelirin 25 bin dolara çıkartılması hedeflenirken, geçen yıl bu rakam 10 bin 807 dolar oldu. Bu hedefi de 2,5 katına taşımak için ise önümüzde 6 yıl bulunuyor.
2023
2023 yılına kadar 2 nükleer santralin hayata geçirilmesi, ithal bağımlılığının azaltılması
Türkiye’nin dünyanın en büyük 10 ekonomisi içinde yer alması
İhracatın 500 milyar dolara ulaştırılması, yüksek teknoloji ihracatının yüzde 20’ye çıkartılması
Kişi başına milli gelirin 25 bin dolara yükseltilmesi.
En az 2 trilyon dolarlık bir ekonomik büyüklüğe ulaşılması.
İşsizlik oranının yüzde 5’e indirilmesi, istihdamın da en az yüzde 50’ye yükseltilmesi
Avrupa Birliği’ne üyeliğin stratejik hedef olarak belirlenmesi
Bütün askeri savunma ihtiyaçlarının tasarlanması, üretilmesi
Orta ve yüksek teknolojili üründe Avrasya’nın üretim üssü olmak
Turist sayısında 46 milyon, turizm gelirlerinde 50 milyar dolara ulaşmak
Yenilenebilir enerji kaynaklarını en az yüzde 30’a çıkartmak
2023’e kadar yoksulluk sınırının altında tek bir ailenin kalmaması
2023’te üniversite sayısının 200’ü aşması, özel üniversite açılması önündeki engellerin kaldırılması
Enflasyonla mücadeleye devam edilmesi ve yüzde 5’e düşürülmesi
Emeklilik işlemlerinin bir günde sonuçlandırılması
Türkiye’nin kendi uydusunu uzaya yerleştirecek teknolojiye sahip olması
Milli uçak yapmak ve uçurmak
Yerli uçak gemisine sahip olmak
Yeni madenleri işleyecek fabrikaların kurulması
Her şehre metro, şehirleri birbirine bağlayan hızlı tren ağları kurmak
İhtisas mahkemelerinin sayı ve çeşidinin artırılması.
İşsizliğin yüzde 5’e indirilmesi,
Bölgelerarası gelişmişlik farkının kabul edilebilir düzeylere indirilmesi
Kadınların işgücüne katılımının yüzde 38’e çıkarılması
Kamuya 15 bin engelli alınması
Kayıtdışı istihdamın yüzde 15’e düşürülmesi
İş ve Meslek Danışmanı sayısının kısa vadede 4 bine çıkarılması
Sosyal Güvenlik açığının GSYİH’nin yüzde 1’e düşürülmesi
Koruma ve bakım altındaki çocukların yüzde 50’sinin özel okullara gönderilmesi
50 yaşın altındaki nüfusta yüzde 100 okur-yazarlık oranı
Genç nüfusun, asgari lise mezunu olması
İsteyen her lise mezununa üniversite
Ar-ge harcamalarında dünyada birinci lige yükselmek
Yeni evli yoksul çiftlerin 25 yıl vadede konut sahibi olması
2053
Değişen devlet doğası temelinde kurumsal yapının yeniden inşası
Siyasi, ekonomik ve sektörel hedeflerin eşgüdümlü olduğu kurumsal altyapıya ulaşılması
Çok boyutlu güvenlik inşasında enerji, su ve gıda güvenliğinin merkeze alınması
İnsani Gelişmişlikte ilk 5 ülke arasına girilmesi
Rekabet Endeksinde İlk 5 ülke arasına girilmesi
Verimlilik Endeksinde İlk 5 ülke arasına girilmesi
Burjuvazi, Entelijansiya ve Milli Gündem arasında kapasite inşası
Yumuşak güç kapasitesi sıralamasında ilk 5 ülke arasına girilmesi
İnsan ve medeniyet bağlamında yeni kurumsal modeller inşa edilmesi
İhracat karlılığının önce yüzde 9’a sonra yüzde 15’e çıkartılması
Turizm karlılığının önce yüzde 10’a sonra yüzde 20’ye çıkarılması
Orta ve yüksek teknolojili ürün gamının yüzde 40’a çıkarılması
Dış ticaretin yüzde 10 fazla veren bir yapıya dönüştürülmesi
Savunma ve Uzay Sanayiinde ilk 5 büyük ihracatçı ülke arasına girilmesi
Savunma ve Uzay Sanayine GSMH’nın yüzde 7’si oranında kaynak ayrılması
Yerli teknoloji ile nükleer enerji ve teknoloji üretilmesi
Finansal gelişmişlik, kalkınma ve proje bankacılığında ilk 10 ülke arasına girilmesi
Medeniyet ve Rekabet perspektifinde marka şehirler inşa edilmesi
Doğu, Batı, İslam ve Türk Dünyasındaki entegrasyonlarda dengeli derinleşme sağlanması
Tarımda markalaşma ve özgün ürünlerin geliştirilmesi
Kaynak: Karar Gazetesi